Thứ Bảy Tuần Thánh – Holy Saturday

Nguồn: The forgotten day of the Triduum: Embracing the silence of Holy Saturday – CatholicVote

Tam Nhật Vượt Qua

Từ “Tam Nhật” (Triduum) bắt nguồn từ tiếng Latinh, có nghĩa là “ba ngày”, dùng để chỉ khoảng thời gian phụng vụ từ tối Thứ Năm Tuần Thánh đến Chúa Nhật Phục Sinh, tưởng niệm Cuộc Thương Khó, cái chết và sự Phục Sinh của Chúa Giêsu Kitô.

Sự Tĩnh Lặng Phụng Vụ

Về mặt phụng vụ, Thứ Bảy Tuần Thánh được đánh dấu bằng sự vắng lặng. Bàn thờ vẫn trống trơn, nhà tạm để trống và đèn chầu được tắt. Các nhà thờ im lặng, và không có Thánh lễ nào được cử hành cho đến Đêm Vọng Phục Sinh. Hội Thánh bước vào sự nghỉ ngơi của Đức Kitô trong mồ, tưởng niệm việc Ngài xuống nơi âm phủ để giải thoát những người công chính.

Sự tĩnh lặng này không phải là sự trống rỗng. Đó là một không gian linh thiêng dành cho sự suy niệm và mong đợi. Trong sự thinh lặng của Thứ Bảy Tuần Thánh, Hội Thánh hướng ánh nhìn về Đức Maria, mẫu gương của sự chờ đợi trung thành. Trong khi các tông đồ tan tác và sợ hãi sau cái chết của Chúa Giêsu, Mẹ Maria vẫn canh thức không lay chuyển, tin tưởng vào những lời hứa của Con Mẹ.

Giờ Kinh Phụng Vụ trong ngày Thứ Bảy Tuần Thánh có bài giảng cổ xưa bắt đầu bằng câu: “Một điều kỳ lạ đang xảy ra — hôm nay trên trái đất là một sự thinh lặng lớn lao…” Bài giảng mô tả đầy chất thơ việc Chúa Kitô xuống cõi chết, đánh thức Ađam và Evà, giải thoát những người đã mong chờ Đấng Mêsia trong cõi chết.

“Một điều kỳ lạ đang xảy ra — hôm nay trên trái đất là một sự thinh lặng lớn lao…”
— Bài giảng cổ xưa trong Giờ Kinh Phụng Vụ Thứ Bảy Tuần Thánh

Cầu Nguyện và Suy Niệm

Dù Hội Thánh không cử hành phụng vụ công khai trong ngày này, giáo dân được khuyến khích cầu nguyện và suy niệm riêng. Các gia đình có thể lần chuỗi Mân Côi, suy niệm Chặng Đàng Thánh Giá hoặc bắt đầu tuần cửu nhật Lòng Thương Xót Chúa, thường được khai mạc từ Thứ Sáu Tuần Thánh. Việc ăn chay cũng được khuyến khích, dù không bắt buộc.

Trong ngày này, chỉ có các bí tích Giải Tội, Xức Dầu Bệnh Nhân và – trong trường hợp khẩn cấp – Rửa Tội được phép cử hành, nhấn mạnh sự chờ đợi long trọng của Hội Thánh bên mồ Chúa.

Truyền Thống Święconka

Giữa sự trang nghiêm, một truyền thống thân thương vẫn diễn ra khi các gia đình mang giỏ đựng thức ăn Phục Sinh đến nhà thờ để được làm phép. Truyền thống này, gọi là Święconka trong cộng đồng người Ba Lan, gồm việc làm phép các giỏ chứa trứng, bánh mì, thịt và bánh ngọt — những món sẽ được dùng để phá chay vào sáng Chúa Nhật Phục Sinh.

Các giỏ thường được trang trí với khăn trắng và cành xanh, tượng trưng cho sự tinh khiết và sự sống mới. Nghi thức này, có nguồn gốc sâu xa trong Công giáo Đông Âu, là một biểu hiện cụ thể của niềm hy vọng và lòng biết ơn.

Chuẩn Bị Cho Lễ Phục Sinh

Nhiều gia đình cũng tận dụng ngày này để chuẩn bị nhà cửa đón lễ Phục Sinh: nhuộm trứng, làm bánh và trang trí, trong tinh thần thánh thiện và tôn kính.

Hành Trình Đến Đêm Vọng Phục Sinh

Nằm giữa hai ngày long trọng và vinh quang nhất của Hội Thánh, Thứ Bảy Tuần Thánh thường bị lãng quên – nhưng lại là một khoảnh khắc linh thiêng cho sự lặng lẽ cầu nguyện và hy vọng âm thầm. Ngày này mời gọi người Công giáo bước vào sự thinh lặng của ngôi mộ, ngồi với mầu nhiệm sự chết và lời hứa về sự sống mới.

Khi màn đêm buông xuống, Thứ Bảy Tuần Thánh nhường chỗ cho Đêm Vọng Phục Sinh — mà Thánh Augustinô gọi là “mẹ của mọi đêm canh thức.” Phụng vụ long trọng này bắt đầu trong bóng tối và tiến dần qua Phụng vụ Lời Chúa, kể lại lịch sử cứu độ, bao gồm việc làm phép nước, tiếp nhận tân tòng qua bí tích Rửa Tội và Thêm Sức, và cao điểm là việc cử hành sự Phục Sinh của Đức Kitô.